Κάθε ιστολογικός τύπος κακοήθειας του μαστού έχει συγκεκριμένες βιολογικές ιδιότητες. Η κατάταξη του καρκίνου με βάση την ιστολογική του εικόνα, θα μας δώσει επιπλέον στοιχεία όσον αφορά την πρόγνωση αλλά και τη θεραπευτική του αντιμετώπιση.

Πορογενές in situ καρκίνωμα του μαστού (DCIS)

Tο DCIS είναι μια πρώιμη μορφή καρκίνου, όπου τα καρκινικά κύτταρα έχουν αναπτυχθεί αποκλειστικά εντός των πόρων. Δεν έχουν ακόμα επεκταθεί έξω από τους πόρους στον παρακείμενο μαζικό αδένα ή σε άλλα σημεία του σώματος. Λόγω του περιορισμού των καρκινικών κυττάρων εντός των πόρων, το DCIS έχει ιδιαίτερα καλή πρόγνωση. Μπορεί επίσης να περιγράφεται ως προ-διηθητικό καρκίνωμα των πόρων, ενδοπορικός καρκίνος ή μη διηθητικός καρκίνος.

Συνήθως το DCIS διαγιγνώσκεται ως μια μη ψηλαφητή μαστογραφική αλλοίωση και δεν προκαλεί συμπτώματα. Σπανιότερα, μπορεί να διαγνωσθεί κατά τη διερεύνηση ψηλαφητής μάζας ή εκκρίματος από τη θηλή. Ακόμη πιο σπάνια, γυναίκες που διαγιγνώσκονται με DCIS εμφανίζουν και ένα είδος εξανθήματος γύρω από τη θηλή, το οποίο ονομάζεται νόσος Paget της θηλής και αποτελεί μια πιο ιδιαίτερη νόσο. Σε περίπτωση που διαγνωσθεί DCIS σε βιοψία ψηλαφητής μάζας, είναι πολύ πιθανό να συνυπάρχει και διηθητικός καρκίνος.

Εάν δεν αντιμετωπισθεί, το DCIS μπορεί να εξελιχθεί σε ποσοστό 40-60% σε διηθητικό καρκίνο του μαστού. Ανάλογα με τον ιστολογικό βαθμό κακοήθειας (grade), η πιθανότητα συνύπαρξης διηθητικού καρκίνου αυξάνει.

Όλα τα DCIS αντιμετωπίζονται ως εν δυνάμει διηθητικά, συνεπώς η αντιμετώπισή τους περιλαμβάνει επέμβαση στον μαστό (ογκεκτομή ή μαστεκτομή), ενώ σε επιλεγμένες περιπτώσεις που η πιθανότητα συνύπαρξης διηθητικού καρκίνου είναι αυξημένη, θα πραγματοποιηθεί και επέμβαση σταδιοποίησης της μασχάλης (βιοψία λεμφαδένα φρουρού). Μετά την επέμβαση και αν ο όγκος εμφανίζει χαρακτηριστικά που συνοδεύονται από υψηλά ποσοστά υποτροπής μπορεί να χορηγηθεί ακτινοθεραπεία ή και ορμονοθεραπεία.

Διηθητικό πορογενές καρκίνωμα του μαστού

Το διηθητικό πορογενές καρκίνωμα είναι ο πιο συνήθης τύπος καρκίνου του μαστού, καθώς περίπου 75% των περιπτώσεων ανήκουν στην κατηγορία αυτή. Ονομάζεται «διηθητικό» διότι τα καρκινικά κύτταρα έχουν διασπάσει τη βασική μεμβράνη στην τελική πορολοβιακή μονάδα. Στο διηθητικό καρκίνωμα του μαστού, μεγαλύτερη προγνωστική αξία έχει ο βαθμός ιστολογικής διαφοροποίησης (grade), ενώ οι επιμέρους ιστολογικοί τύποι του καρκίνου του μαστού εμφανίζουν διαφορετική βιολογική συμπεριφορά και διαφορετική πρόγνωση.

Διηθητικό λοβιακό καρκίνωμα του μαστού

Στο διηθητικό λοβιακό καρκίνωμα τα καρκινικά κύτταρα που προέρχονται από τα λοβία του μαστού εξαπλώνονται στον μαζικό αδένα και τον διηθούν. Ο τύπος αυτός διηθητικού καρκίνου απαντάται σε περίπου 10-15% των περιπτώσεων, και δεν θα πρέπει να συγχέεται με το in situ λοβιακό καρκίνωμα του μαστού (LCIS), το οποίο πλέον κατατάσσεται στούς παράγοντες κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου μαστού.

Το διηθητικό λοβιακό καρκίνωμα είναι πιο συχνό σε γυναίκες μέσης ηλικίας και μπορεί να συνδέεται με πολυεστιακότητα (όταν υπάρχουν 2 ή περισσότερες εστίες στο ίδιο τεταρτημόριο του μαστού) ή πολυκεντρικότητα (όταν οι επιπλέον εστίες εντοπίζονται σε διαφορετικό τεταρτημόριο) που πρέπει να συνυπολογιστούν στην απόφαση για τη θεραπευτική αντιμετώπιση της νόσου. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστεί και τους δυο μαστούς.

Η ύπαρξη του διηθητικού λοβιακού καρκινώματος δεν συνδέεται με συγκεκριμένη συμπτωματολογία από τον μαστό και αυτό δυσκολεύει τη διάγνωσή του. Συνήθως, η διάγνωση προκύπτει μετά από διερεύνηση μαστογραφικής ή υπερηχογραφικής αλλοίωσης, αλλά πολλές φορές θα απαιτηθεί να γίνει απεικόνιση των μαστών και με μαγνητική μαστογραφία.

Ειδικοί τύπου διηθητικών καρκινωμάτων του μαστού

Σωληνώδες Καρκίνωμα

Τα σωληνώδη καρκινώματα ήταν σχετικά πιο σπάνια στην προ-μαστογραφίας εποχή, και υπολογίζονταν σε 2% ή και λιγότερο των διηθητικών καρκίνων του μαστού. Εντούτοις σήμερα, σε πληθυσμούς που ελέγχονται με μαστογραφία, η επίπτωση φαίνεται να είναι υψηλότερη, καλύπτοντας έως και 10% των διηθητικών καρκίνων.

Το σωληνώδες καρκίνωμα χαρακτηρίζεται από την παρουσία καρκινικών κυττάρων που σχηματίζουν σωληνώδεις ή αδενικές δομές. Οι βλάβες αυτές έχουν άριστη πρόγνωση σε σύγκριση με τα διηθητικά καρκινώματα των πόρων. Η φυσική πορεία του όγκου είναι καλή και οι μεταστάσεις σπάνιες.

Βλεννώδες Καρκίνωμα

Τα βλεννώδη καρκινώματα είναι υπεύθυνα για το 1-2% των διηθητικών καρκίνων του μαστού και φαίνεται να είναι πιο συχνά στις ηλικιωμένες ασθενείς. Παρόμοια με τα σωληνώδη καρκινώματα, οι βλάβες αυτές επίσης αποτελούν ένα είδος διηθητικού καρκίνου του μαστού με καλή πρόγνωση.

Μυελοειδές Καρκίνωμα

Τα μυελοειδή καρκινώματα είναι υπεύθυνα για το 1-10% των διηθητικών καρκίνων του μαστού και είναι πιο συχνά σε νέους ασθενείς σε σχέση με άλλους τύπους καρκίνου του μαστού. Είναι επίσης πιο συχνά σε νέες γυναίκες που κληρονομούν μεταλλάξεις του BRCA 1 γονιδίου και σε γενικές γραμμές έχουν καλή πρόγνωση.